(1) Ten, co żyje wiecznie, stworzył wszystko bez wyjątku,
|
(2) Sam tylko Pan uznany będzie za sprawiedliwego1
|
(3)
|
(4) Nikt nie potrafi opisać Jego czynów, a któż będzie mógł zbadać Jego wspaniałe dzieła?
|
(5) Któż zdoła zmierzyć potęgę Jego wielkości i któż potrafi dokładnie opowiedzieć dzieła Jego miłosierdzia?
|
(6) Nie ma tu nic do zmniejszenia ani do dodania, ani nie można zbadać cudownych dzieł Pańskich.
|
(7) Kiedy człowiek myśli, że skończył, to nawet nie rozpoczął, a kiedy się zatrzyma, nie wie, co robić dalej.
|
(8) Kimże jest człowiek i jakież jest jego znaczenie? Cóż jest jego dobrem i cóż złem jego?
|
(9) Liczba dni człowieka - jeśli wiek jego jest długi - dosięga stu lat.
|
(10) Jak kropla wody zaczerpnięta z morza lub ziarnko piasku, tak jest [tych] trochę lat wobec dnia wieczności.
|
(11) Dlatego Pan cierpliwy jest dla ludzi i wylał na nich swoje miłosierdzie.
|
(12) Zobaczył On i wie, że koniec ich godny litości i dlatego pomnożył swoje przebaczenie.
|
(13) Miłosierdzie człowieka - nad jego bliźnim, a miłosierdzie Pana - nad całą ludzkością: On karci, wychowuje, poucza i zawraca jak pasterz swoją trzodę.
|
(14) Lituje się nad tymi, którzy przyjmują Jego pouczenie i którzy się spieszą do Jego przykazań.
|
(15) Synu, do dobrych uczynków nie dodawaj przygany ani przykrego słowa do każdego daru.
|
(16) Czyż upału nie łagodzi rosa? Tak lepsze jest słowo niż podarunek.
|
(17) Oto, czy nie jest lepsze słowo niż dobry datek? A jedno z drugim [łączy się] u człowieka życzliwego.
|
(18) Nierozumny zaś robi wymówki niezgodnie z miłością, a dar zazdrosnego wyciska łzy z oczu.
|
(19) Uczy się, zanim ci przyjdzie przemawiać, i miej staranie o siebie, zanim zasłabniesz.
|
(20) Zanim sąd wydasz, zbadaj siebie samego, a w godzinę obrachunku znajdziesz przebaczenie.
|
(21) Nim wpadniesz w chorobę, upokórz się, a gdy zgrzeszysz, daj dowód nawrócenia!
|
(22) Niech ci nic nie stanie na przeszkodzie, by wykonać ślub w należnym czasie, ani nie czekaj aż do śmierci, by z długów się uiścić.
|
(23) Zanim złożysz ślub, przygotuj siebie, a nie bądź jak człowiek, który Pana wystawia na próbę.
|
(24) Pamiętaj o gniewie Jego w dniach ostatnich, o chwili pomsty, gdy odwróci oblicze.
|
(25) Pamiętaj o chwili głodu, gdy jesteś w obfitości, o biedzie i niedostatku - w dniach pomyślności.
|
(26) Od rana do wieczora okoliczności się zmieniają i wszystko prędko biegnie przed Panem.
|
(27) Człowiek mądry we wszystkim zachowa ostrożność, a w dniach, kiedy grzechy panują3, powstrzyma się od błędu.
|
(28) Każdy rozumny uzna mądrość, a temu, kto ją znalazł, wyrazi uznanie.
|
(29) Rozumni w mowach sami jako mędrcy wystąpią i niby deszcz wyleją przysłowia doskonałe.
|
(30) Nie idź za twymi namiętnościami: powstrzymaj się od pożądań!
|
(31) Jeżeli pozwolisz duszy swej na upodobanie w namiętnościach, uczynisz z siebie pośmiewisko dla twych nieprzyjaciół.
|
(32) Nie miej upodobania w życiu wystawnym, abyś się nie uwikłał w jego wydatki.
|
(33) Nie czyń się biednym, urządzając uczty za pożyczone pieniądze, gdy nie masz nic w kieszeni.
|