| (1) Aleksander1, syn Filipa1 Macedońskiego, wyruszył z kraju Kittim1 i po zwycięskich walkach1 pokonał Dariusza, króla Persów i Medów, i w jego miejsce objął panowanie najpierw nad Helladą.
|
| (2) Prowadził on wiele wojen: zdobył [wiele] umocnionych miejscowości i wytracił królów [rządzących na swych] ziemiach.
|
| (3) Przeszedł on aż na krańce świata, a nabrał łupów od wielu narodów. Cała ziemia przed nim zamilkła, jego zaś serce wbiło się w pychę.
|
| (4) Zebrał bowiem bardzo liczne wojsko i rządził państwami, narodami i [ich] władcami tak, że płacili mu daniny.
|
| (5) Potem jednak padł na łoże i uświadomił sobie, że będzie musiał umrzeć.
|
| (6) Przywołał więc najdostojniejszych swoich wodzów, tych, którzy od młodości z nim razem byli wychowani, i jeszcze za życia rozdzielił swoje królestwo pomiędzy nich4.
|
| (7) Aleksander zmarł po dwunastoletnim panowaniu,
|
| (8) a jego wodzowie objęli władzę, każdy nad swoim działem.
|
| (9) Po jego śmierci wszyscy włożyli sobie na głowy diademy [królewskie] - po nich zaś ich synowie przez wiele lat - i dokonali wiele złego na ziemi.
|
| (10) Spomiędzy nich wyszedł korzeń [wszelkiego] grzechu - Antioch Epifanes5, syn króla Antiocha. Przebywał on w Rzymie jako zakładnik, zaczął panować w sto trzydziestym siódmym roku panowania greckiego5.
|
| (11) W tym to czasie wystąpili spośród Izraela synowie wiarołomni, którzy podburzyli wielu ludzi, mówiąc: «Pójdźmy zawrzeć przymierze z narodami, które mieszkają wokoło nas. Wiele złego bowiem spotkało nas od tego czasu, kiedyśmy się od nich oddalili».
|
| (12) Słowa te w ich mniemaniu uchodziły za dobre.
|
| (13) Niektórzy zaś spomiędzy ludu zapalili się do tej sprawy i udali się do króla7, a on dał im władzę, żeby wprowadzili pogańskie obyczaje.
|
| (14) W Jerozolimie więc wybudowali gimnazjum8 według pogańskich zwyczajów.
|
| (15) Pozbyli się też znaku obrzezania i odpadli od świętego przymierza. Sprzęgli się też z poganami i zaprzedali się [im], aby robić to, co złe.
|
| (16) Kiedy Antioch opanował królestwo, uznał, że może rozciągnąć swoją władzę na ziemię egipską i że w ten sposób będzie królem nad dwoma państwami.
|
| (17) Wkroczył więc do Egiptu z wielkim wojskiem i rydwanami, słoniami, konnicą i silną flotą
|
| (18) i prowadził wojnę przeciwko Ptolemeuszowi10, królowi Egiptu. Ptolemeusz wycofał się przed nim i uciekł, a padło wielu zabitych.
|
| (19) W Egipcie zdobyli obronne miasta, i zabrał [Antioch] łupy zdobyte w ziemi egipskiej.
|
| (20) Po zwycięstwie nad Egiptem w sto czterdziestym trzecim roku11 Antioch wycofał się i z wielkim wojskiem wyruszył przeciw Izraelowi i przeciwko Jerozolimie.
|
| (21) W swojej pysze wtargnął do świątyni i zabrał złoty ołtarz i świecznik razem z tym wszystkim, co do niego należało,
|
| (22) stół pokładny, naczynia do ofiar płynnych, czasze, złote kadzielnice, zasłonę, wieńce, złote ozdoby świątynnej fasady - i wszystko połamał.
|
| (23) Zabrał srebro, złoto i kosztowne naczynia zabrał też ukryte skarby, które odnalazł.
|
| (24) Zabrawszy to wszystko, odszedł do swojego kraju, a [w Jerozolimie] uczynił rzeź i przemawiał z ogromną pychą.
|
| (25) Na Izraela zaś spadła głęboka żałoba po wszystkich ich siedzibach
|
| (26) narzekali przełożeni i starsi, dziewczęta i młodzieńcy opadli z sił, a piękność niewiast zniknęła.
|
| (27) Każdy małżonek począł lamentować, i płakała ta, która siedziała na małżeńskim łożu.
|
| (28) Ziemia wzruszyła się nad tymi, którzy na niej mieszkali, a cały dom Jakuba okrył się wstydem.
|
| (29) Po dwóch latach król posłał do miast judzkich przełożonego nad Mizyjczykami, a on przybył do Jerozolimy w otoczeniu licznego wojska.
|
| (30) W zdradliwy sposób zapewniał ich o pokoju, a oni mu uwierzyli. Wtedy nagle napadł na miasto, zadał im wielką klęskę i spomiędzy Izraela zginęło wielu ludzi.
|
| (31) Zabrał łupy zdobyte w mieście, potem zaś miasto spalił, a domy jego i otaczające je mury porozwalał.
|
| (32) Kobiety i dzieci wzięli do niewoli, bydło zaś sobie przywłaszczyli.
|
| (33) Miasto Dawidowe otoczyli wysokim i mocnym murem i obronnymi wieżami, tak że stało się ono dla nich warownią.
|
| (34) Tam osadzili grzeszny naród14, ludzi wiarołomnych, a ci się tam obwarowali.
|
| (35) I nagromadzili sobie broni i żywności, i złożyli tam łupy zdobyte w Jerozolimie, i stali się groźną matnią15.
|
| (36) [Zamek] stał się dla świątyni zasadzką i złośliwym przeciwnikiem Izraela - bez przerwy.
|
| (37) Wokoło świątyni wylali krew niewinną i samą świątynię zbezcześcili.
|
| (38) To przez nich pouciekali mieszkańcy Jeruzalem i stało się ono siedzibą cudzoziemców, dla własnych obywateli stało się obcym miastem i własne dzieci musiały je opuścić.
|
| (39) Świątynia spustoszona, jak gdyby pustynia, uroczystości przemieniły się w płacz, szabaty jej stały się pośmiewiskiem, a cześć jej wniwecz się obróciła.
|
| (40) Jak wielka chwała [kiedyś], tak wielkie [teraz] stało się jej upokorzenie: wielkość jej w żałobę się przemieniła.
|
| (41) Król wydał dekret dla całego państwa: «Wszyscy mają być jednym narodem
|
| (42) i niech każdy zarzuci swoje obyczaje». Wszystkie narody przyjęły ten rozkaz królewski,
|
| (43) a nawet wielu Izraelitom spodobał się ten kult przez niego nakazany. Składali więc ofiary bożkom i znieważali szabat.
|
| (44) Król posłał swoich wysłańców do Jerozolimy i do miast judzkich z pisemnym poleceniem, żeby postępowały według obyczajów, które dla kraju były obce
|
| (45) żeby w świątyni zaprzestano składać całopalenia, ofiary krwawe, a także ofiary płynne żeby znieważano szabat i święta
|
| (46) i żeby zbezczeszczono świątynię i świętych16,
|
| (47) żeby [natomiast] sporządzono ołtarze, święte gaje i posągi bożków oraz składano na ofiarę mięso świń i innych nieczystych zwierząt,
|
| (48) żeby synów swoich pozostawiali bez obrzezania i żeby dusze swoje brukali wszystkim, co jest nieczyste i światowe.
|
| (49) W ten sposób mieli zapomnieć o Prawie i zarzucić wszystkie jego nakazy.
|
| (50) Kto by zaś nie postąpił zgodnie z królewskim rozporządzeniem, miał być ukarany śmiercią.
|
| (51) Podobne do tego rozkazu pismo wystosował do całego swego królestwa, a nadto nad całym narodem ustanowił nadzorców. Miastom zaś judzkim polecił, aby jedno po drugim składało ofiary [bogom].
|
| (52) Spomiędzy narodu wielu przyłączyło się do nich - mianowicie ci wszyscy, którzy odpadli od Prawa. Oni to wiele złego dokonali w kraju
|
| (53) i byli powodem tego, że Izraelici musieli się kryć i chować w miejscach dostępnych tylko dla zbiegów.
|
| (54) W dniu piętnastym miesiąca Kislew sto czterdziestego piątego roku na ołtarzu całopalenia wybudowano "ohydę spustoszenia", a w okolicznych miastach judzkich pobudowano także ołtarze -
|
| (55) ofiary kadzielne składano nawet przed drzwiami domów i na ulicach.
|
| (56) Księgi Prawa, które znaleziono, darto w strzępy i palono ogniem.
|
| (57) Wyrok królewski pozbawiał życia tego, u kogo gdziekolwiek znalazła się Księga Przymierza albo jeżeli ktoś postępował zgodnie z nakazami Prawa.
|
| (58) Tak z miesiąca na miesiąc19 stosowano przemoc przeciw Izraelowi, przeciwko każdemu, kogokolwiek udało im się pochwycić w miastach.
|
| (59) Dnia dwunastego piątego miesiąca [Kislew] składano ofiary na ołtarzu, który wzniesiono na ołtarzu całopalenia.
|
| (60) Wtedy to na mocy królewskiego dekretu20 wymordowano kobiety, które obrzezały swoje dzieci.
|
| (61) I powieszono im niemowlęta na szyjach. A także [zabito] domowników i tych, którzy dokonywali na nich obrzezania.
|
| (62) Wielu jednak spomiędzy Izraelitów postanowiło sobie i mocno trzymało się swego postanowienia, że nie będą jeść nieczystych pokarmów. 63 Woleli raczej umrzeć, aniżeli skalać się pokarmem i zbezcześcić święte przymierze. Oddali też swoje życie. 64 Wielki gniew [Boży] strasznie zaciążył nad Izraelem.
|
